Odpowiedni system balastowy jest bardzo ważną częścią wyposażenia każdego nurka. Dobór odpowiedniej ilości i rodzaju ciężarków nurkowych może zaważyć na losach nurkowania, ale wielu początkujących nurków ma z tym problem. Istnieje kilka typowych problemów, z którymi borykają się nurkowie – nie potrafią obliczyć ile ciężaru zabrać na nurkowanie, nie wiedzą jakich ciężarków użyć i jak je prawidłowo rozłożyć, nie potrafią dostosować ilości zabieranego ciężaru do zmieniającego się sprzętu lub warunków. Kursy nurkowe powinny wyposażać nurków nie tylko w wiedzę dotyczącą ogólnej nauki nurkowania, ale nade wszystko dawać przyszłym nurkom umiejętność dobrania odpowiedniego balastu.
Rodzaje balastu
Następnie musisz nauczyć się, jak prawidłowo się ważyć. Prosty test wagowy pomoże Ci uzyskać ogólne odczucie co do Twoich aktualnych potrzeb wagowych. Musisz zastanowić się nad rodzajem systemu wagowego, którego będziesz używał. Ważne jest, abyś zapoznał się z różnymi wariantami zanim zaczniesz kupować. Pasy balastowe mają zazwyczaj nawleczone ciężarki ołowiane. Pas balastowy jest umieszczony wokół talii na zewnątrz kombinezonu i ma szybko zwalniającą klamrę, którą można łatwo usunąć w nagłych wypadkach. Niektórzy nurkowie oprócz pasa balastowego noszą również kamizelkę balastową. Pozwala im to przenieść część ciężaru nurkowego z talii na górną część ciała. Kamizelka balastowa lepiej rozkłada ciężar na górnej części ciała, zwłaszcza na ramionach i plecach. Zapobiega to również bólom w biodrach i dolnej części pleców. Ułatwia również wychodzenie z powierzchni. Kamizelka balastowa nie zastępuje pasa balastowego, ale zdejmuje część obciążenia z pasa i lepiej rozkłada ciężary. Obciążniki na kostki występują w wielu formach, ale zazwyczaj składają się z wąskich prostokątnych lub cylindrycznych neoprenowych lub nylonowych worków wypełnionych śrutem ołowianym, dzięki czemu worek z obciążnikami przylega do kostki nurka i posiada szybko zwalniającą się klamrę ułatwiającą zakładanie i zdejmowanie obciążników. Obciążniki na kostki są zawsze noszone jako dodatek do innych obciążników, takich jak pas balastowy lub obciążniki zintegrowane. Obciążniki na kostki zmniejszają pływalność nóg i płetw oraz minimalizują obciążenie pleców nurka, dzięki czemu nurkowanie jest bardziej komfortowe. Często nurkowie czują, że ich nogi dryfują do góry, co utrudnia utrzymanie pływalności. Gdy nogi są zbyt wysoko, powoduje to zwiększony opór, który spowalnia nurkowanie i prowadzi do zmęczenia. Obciążniki na kostki są świetnym sposobem na zmianę pozycji w wodzie poprzez redystrybucję wagi, redukując pływalność i opór nóg.
Jak prawidłowo dobrać balast?
Dodanie ciężaru rzadko jest rozwiązaniem problemu z trymem. W wielu przypadkach usunięcie nadmiaru balastu z pasa biodrowego jest wystarczające do zmniejszenia rozmiaru pęcherzyka gazu wypornościowego i jest to często lepsze podejście do regulacji trymu. Czasami jednak ilość ciężaru jest prawidłowa, ale musi być ponownie rozłożona, aby rozwiązać problem z trymem, szczególnie jeśli w grę wchodzą butle aluminiowe lub suche skafandry. Postępuj ostrożnie i staraj się usunąć ciężar w innym miejscu podczas dodawania balastu trymowego, ponieważ w wielu przypadkach nurek ma już za dużo balastu i dodawanie balastu, w tym balastu trymowego, tylko pogarsza problem. Kiedy w końcu wiesz co jest najważniejsze, jak dużo balastu potrzebujesz i jaki typ systemu preferujesz, możesz zacząć dostrajać swoje ustawienia. Naucz się rozkładać ciężar na całe ciało. Po pierwsze, ustal neutralną pływalność. Następnie ustaw ciało poziomo i wysuń nogi do tyłu. Upewnij się, że nogi nie pływają ani nie toną. Jeśli czujesz, że Twoje nogi mają zbyt dużą pływalność, rozważ noszenie ciężarków do kostek. Z drugiej strony, jeśli Twoje biodra ciągle toną, prawdopodobnie nosisz zbyt duży ciężar w talii. Jeśli masz wrażenie, że jesteś ciągnięty na jedną stronę, spróbuj rozłożyć ciężary bardziej równomiernie.
Profesjonalna pomoc jest wskazana
Zwróć uwagę na warunki, w jakich będziesz nurkować. Jak zawsze, ważne jest, aby znać warunki nurkowania z dużym wyprzedzeniem przed czasem nurkowania. Niektóre warunki wodne mogą wymagać użycia większej ilości ciężarków. Prowadzenie dziennika pomoże Ci zaplanować każde nurkowanie. Nie bój się prosić o pomoc. Wielu świeżo certyfikowanych nurków niechętnie eksperymentuje z ciężarkami, których używali podczas pierwszego kursu. W rezultacie, często spędzają lata z nadwagą i mają problemy z kontrolą pływalności. Jeśli więc nie jesteś pewien, ile balastu potrzebujesz, albo używasz innego sprzętu niż dotychczas, poinformuj doświadczonego nurka, że chciałbyś sprawdzić wagę przed nurkowaniem. W większości przypadków z chęcią pomoże Ci wejść do wody przed nurkowaniem i poda Ci lub weźmie dodatkowe ciężarki w trakcie wybierania. Przy zakupie ciężarków możesz również zapytać profesjonalistę nurkowego o jego opinię na temat każdego systemu balastowego i rodzaju ciężarków oraz o to, co jego zdaniem będzie dla Ciebie najkorzystniejszym ustawieniem. Szkolenie nurkowe jest kolejnym dobrym pomysłem, bo podczas takiego kursu można nabyć wiedzę na temat dobrania balastu. Szkoła nurkowa organizuje wiele tematycznych zajęć – kurs nurkowania owd, czy kurs nurkowania dla początkujących.